درس 8

زندگی همین لحظه هاست.

موضوع و محتوا: آشنایی با، ارزش و اهمیت دورۀ نوجوانی، نگرش مثبت نسبت به زندگی، توجه به آینده و توانایی های خویش، آشنایی با شیوه ها و مهارتهای بهره گیری از فرصتهای زندگی و
ارزش زمان و فرصتهای طلایی را مغتنم شمردن.

در این درس با زیستن و زندگی زیبا آشنا می شویم، در فرهنگ دینی ما به نگاه عبرت آموز، تفکّر، تأمل و عمیق نگاه کردن به پدیده ها سفارش بسیار شده است. نگاه پیامبر همراه با عبرت گرفتن بود
و سکوت او همراه با اندیشیدن. حضرت علی(ع) می فرماید: «اضَاعَۀُ الْفُرْصَۀِ غُصَّۀٌ» (از دست دادن فرصت ها غصه و اندوه آور است)

متن: زندگی مجموعه ای از ...... با طلا نمی توان خرید.

واژه های مهم: شتاب: سرعت، تندی/ هرگز: هیچ وقت، اصلاً/ گران بها: ارزشمند/ صرف: خرج کردن، مصرف کردن، به کار بردن/ دقایق: جمعِ دقیقه، در اینجا لحظه ها/ تلف شده: نابود شده، هلاک شده.
نکته های ادبی: میگویند وقت طلاست: تشبیه (وقت به طلا تشبیه شده است.) / روز، ماه، سال: مراعات نظیر.

متن: چه بسیارند آنانی ..... نگران و ناراحت نمی شوند.

واژه های مهم: گویی: انگار، مثل اینکه، گویا/ تلف شدن: نابود شدن، هلاک شدن/ نگران: ناراحت، غمگین.
نکته های ادبی: دل آزرده شدن: کنایه از ناراحت و غمگین شدن/ زیر، رو: تضاد/ زیر و رو کردن دنیا: کنایه از به هم ریختن همه جا برای پیدا کردن چیزی.

متن: عمر حقیقی را شناسنامه ...... بزرگ می گذرد.

واژه های مهم: حقیقی: راستین، واقعی، اصلی/ تعیین: مشخّص، معیّن/ زیستن: زندگی کردن/ فرصت: وقت، مَجال.

متن: می گویند، اسکندر در ..... ده سال تجاوز نمی کرد.

واژه های مهم: اثنا: میان، بین، در میانِ/ گورستان: قبرستان/ مزار: قبر، آرامگاه/ مدّت: زمان، وقت/ حیات: زندگی/ حیرت: تعجّب و شگفتی/ قبور: جمع قبر، گورها/ صاحبان قبور: مردگان/ حک کردن: تراشیدن، خراش روی سنگ، در اینجا نوشتن روی سنگ/ تجاوز: از حدّ چیزی گذشتن/ تجاوز نمی کرد: عبور نمی کرد، بیشتر نبود.

متن: یکی از بزرگان شهر ...... افسوس خوردن نیز شایسته نیست.

واژه های مهم: پیش خواند: فرا خواند، صدا زد/ صفا: پاکی/ گوارا: دلپذیر، خوشمزه/ نظر: نگاه، دید/ خفتن: خوابیدن/ تفاوت: فرق/ حقیقی: راستین، واقعی/ اعظم: بزرگتر/ قسمتِ اعظم: قسمت بیشتر/ غفلت: بی خبری، ناآگاهی، نادانی/ موفّق: پیروز/ دریابد: درک کند، قدر بداند/ افکندن: انداختن/ یادآوری: به یاد آوردن، به خاطر آوردن/ افسوس: حسرت، دریغ/ شایسته: سزاوار، لایق/ شایسته نیست: درست نیست.
نکته های ادبی: پنج، شش، ده: مراعات نظیر/ امروز و فردا: تضاد/ سپری کردن: کنایه از گذراندن.

متن: خیّام شاعر بزرگ ایرانی گفته است:

از دی که گذشت، هیچ از او یاد مکن *** فردا که نیامده است فریاد مکن
بر نامده و گذشته، بنیاد مکن *** حالی خوش باش و عمر بر باد مکن

واژه های مهم: دی: دیروز/ یاد: خاطر، ذهن/ فردا: در اینجا آینده/ فریاد: داد و بیداد/ نامده: نیامده، آینده/ حالی: اکنون.
نکته های ادبی: عمر بر باد مکن: کنایه از اینکه عمر را بیهوده تلف نکن/ بنیاد مکن: کنایه از اینکه تکیه نکن/ نامده و گذشته: تضاد/ دی )دیروز(، فردا: مراعات نظیر.
دانش زبانی: دی: متمم/ گذشت: فعل/ او: متمم/ فردا: نهاد/ نیامده است: فعل/ عمر: مفعول.
معنا و مفهوم: به روزهایی که سپری شده دیگر فکر نکن و به خاطر آیندهای که هنوز نیامده، خود را نگران نکن. بر آنچه که هنوز نیامده (آینده) و بر گذشته تکیه نکن. الآن خوش باش و عمرت را بیهوده تلف نکن.

متن: آیا منظور از خوش بودن ...... غم را از دل دیگران منها می کنند.

واژه های مهم: قول: گفته، سخن/ اَلَکی: بی خود، بیهوده/ منها: کم کردن/ تقسیم: قسمت کردن/ منها می کنند: کم می کنند.
نکته های ادبی: تقسیم و منها: مراعات نظیر/ گره از کار دیگران گشودن: کنایه از حل کردن مشکلات دیگران/ شادی و غم: تضاد.

متن: می گویند: قدر وقت را بدانید ..... اوقات تلف شده، نیست.

واژه های مهم: قدر: ارزش/ گرانبها: ارزشمند/ مَدهید: ندهید/ مقصود: منظور، هدف/ دائم: همیشه، همواره/ دائماً: به طور همیشگی/ کوشش: سعی، تلاش/ اضطراب: نگرانی، ناراحتی/ آرام: آرامش، راحتی/ حرام: ناروا، ممنوع، ناشایست، امری که به جا آوردنش گناه است./ ساعات: جمعِ ساعت، در اینجا یعنی لحظه ها و وقتها/ مصاحبت: همصحبتی، همنشینی، دوستی/ تفریح: شادمانی/ اوقات: جمعِ وقت/ تلف شده: نابود شده، هلاک شده.
نکتۀ ادبی: گردش، بازی و تفریح: مراعات نظیر.

متن: وقتی زیبایی های آفرینش ....... تأمّل و فکر و عبرت همراه باشد.

واژه های مهم: سبزه: چمن/ اعجاب: شگفتی، حیرت/ جزء: بخشی از چیزی، جمعِ مکسّرِ آن «اجزا» است./ مخصوصاً: بویژه، بخصوص/ تأمّل: اندیشیدن، فکر کردن، درنگ/ عبرت: پند گرفتن.
نکته های ادبی: سبزهها، گلها و درختان: مراعات نظیر/ ساحل، دریا، رودخانه: مراعات نظیر.

متن: زندگی، همین لحظه هاست و از ...... خوب و عزیز را دریابید

واژه های مهم: فرصت: وقتِ مناسب، زمان/ اندوه: غم، غصّه، نگرانی، ناراحتی/ نهج البلاغه: نام کتابی که در آن سخنان و نوشته های حضرت علی (ع) آمده است. مطالب این کتاب را سیّد رضی گردآوری کرده است. نهج البلاغه یعنی راه و روش زیبا سخن گفتن.
نکتۀ ادبی: فرصتها مثل گذشتن ابرها میگذرند: تشبیه (فرصتها به ابر تشبیه شده اند).
دانش زبانی: فرصتها: نهاد/ مثل: حرف اضافه/ گذشتنِ ابرها: متمم/ میگذرند: فعل.

معنا و مفهوم: «فرصت ها مثل گذشتن ابرها می گذرند، فرصت های خوب و عزیز را دریابید» وقت ها و زمان ها مانند ابرها به سرعت می گذرند و میروند؛ وقت های باارزش را درک کنید (قدرفرصت ها را بدانید).

عباس اقبال آشتیانی:
از محققان و نویسندگان معاصر است. از آثار او می توان به «تاریخ مغول» و «وزراء سلاجقه» اشاره کرد.

حکیم عمر خیام:
ریاضیدان، ستاره شناس و شاعر بزرگ قرن پنجم است. در نیشابور می زیست و از بزرگترین شاعران پارسی گوی است. خیام را می توان بزرگترین رباعی سرای ایران نامید.