زنگ آفرینش

قالب: چهارپاره (دوبیتی های به هم پیوسته).
چهارپاره: به مجموع چند دوبیتی با قافیه های جداگانه که محتوای واحدی دارند، چهارپاره گفته میشود.

صبح یک روز نوبهاری بود ** روزی از روزهای اوّل سال

معنا: صبح یکی از روزهای فصل بهار بود و سال تحصیلی جدید آغاز شده بود.

بچّه ها در کلاسِ جنگلِ سبز ** جمع بودند دور هم خوشحال

معنا: بچّه ها در کلاس دور هم جمع شده بودند و خوشحال بودند.

بچّه ها گرم گفت وگو بودند **  باز هم در کلاس غوغا بود

واژه های مهم» گرم: مشغول، سرگرم/ غوغا: آشوب و فریاد، همهمه.
معنا: بچّه ها مشغول صحبت بودند و در کلاس سر و صدا و شلوغی بود.

هر یکی برگ کوچکی در دست ** باز انگار زنگ انشا بود

واژه های مهم» انگار: گویی، مثل اینکه.
معنا: هرکدام از بچّه ها برگهای در دست داشت. گویا زنگ انشا بود.

تا معلّم زِ گردِ راه رسید **  گفت با چهرهای پر از خنده:

معنا: آموزگار همین که از راه رسید و وارد کلاس شد، خندان گفت:
نکته: معنای این بیت، به بیت بعد وابسته است و با بیت بعدی معنای این بیت کامل می شود.

باز موضوع تازهای داریم:  **  « آرزوی شما در آینده »

واژه های مهم» موضوع: چیزی که دربارۀ آن بحث شود، مَبحَث.
 معنا: برای انشا موضوع تازهای داریم. موضوع «آرزوی شما در آینده » است.

شبنم از روی برگ گل برخاست **  گفت: میخواهم آفتاب شوم

معنا: شبنم از روی برگ گل سرخ بلند شد و گفت: میخواهم آفتاب باشم.

ذرّه ذرّه به آسمان بروم **  ابر باشم، دوباره آب شوم

واژه های مهم» ذرّه ذرّه : کم کم، آرام آرام.
معنا: آرام آرام به آسمان بروم، ابر باشم و دوباره به آب تبدیل شوم.

دانه آرام بر زمین غلتید **  رفت و انشای کوچکش را خواند

واژه های مهم» غلتید: از پهلویی به پهلوی دیگر چرخید.
معنا: دانه آرام آرام روی زمین چرخید (غلت خورد). پیش رفت و شروع به خواندن انشای کوچکش کرد.

گفت: باغی بزرگ خواهم شد **  تا ابد سبزِ سبز خواهم ماند

واژه های مهم» ابد: جاودان، همیشه.
معنا: و در انشایش گفت: به باغی بزرگ تبدیل خواهم شد و همیشه سرسبز و سبز رنگ خواهم ماند.

غنچه هم گفت: گرچه دل تنگم **  مثل لبخند باز خواهم شد

واژه های مهم» دلتنگ: ناراحت، غمگین (اشاره به بسته بودنِ غنچه).
نکته ادبی: در بیت تشبیه به کار رفته است.
معنا: غنچه گفت: اگر چه دلتنگم، مانند لبخند باز (شکوفا) خواهم شد.

با نسیمِ بهار و بلبلِ باغ **  گرم راز و نیاز خواهم شد

معنا: با باد ملایم بهار و بلبل، مشغول (سرگرم) راز و نیاز و دعا خواهم شد.

جوجه گنجشک گفت: می خوا  **  فارغ از سنگ بچّه ها باشم

واژه های مهم» فارغ: آسوده، راحت.
معنا: جوجه گنجشک گفت: میخواهم از سنگ بچّه ها در امان باشم.

روی هر شاخه جیکجیک کن **  در دلِ آسمان رها باشم

معنا: روی هر شاخه بنشینم و جیک جیک کنم و در پهنۀ آسمان، آزادانه پرواز کنم.

جوجه کوچک پرستو گفت: **  کاش با باد رهسپار شوم

واژه های مهم » رهسپار: راهی، مسافر.
معنا: جوجۀ کوچک پرستو گفت: کاش بتوانم با باد راهی شوم.

تا اُفق های دور کوچ کنم **  باز پیغمبر بهار شوم

واژه های مهم» اُفق: کرانۀ آسمان، سرزمینهای دور، دوردستها/ پیغمبر: پیامآور.
معنا: تا سرزمینهای دور کوچ کنم و باز پیام آوری شوم که آمدن بهار را خبر میدهد (کوچِ دسته جمعیِ پرستوها، نشانۀ فرارسیدن بهاران است).

جوجه های کبوتران گفتند **  کاش می شد کنار هم باشیم

معنا: جوجه های کبوتران گفتند: ای کاش می توانستیم در کنار هم باشیم.

توی گلدسته های یک گُنبد **  روز و شب زائرِ حرم باشیم

واژه های مهم» گلدسته: مَناره/ زائر: دیدار کُننده، زیارتکُننده/ گُنبد: سقف بزرگ مساجد و زیارتگاه ها که به شکل مُنحنی ساخته میشود./ حَرَم: مکان زیارتی.
معنا: توی گلدسته های یک گنبد، همیشه زیارتکنندۀ حرم باشیم.

زنگ تفریح را که زَنجره زد **  باز هم در کلاس غوغا شد

واژه های مهم» زنجره: سیرسیرک، نوعی حشره که از خود صدا تولید میکند.
معنا: زنگ تفریح که زده شد، دوباره در کلاس سر و صدا و شلوغی بر پا شد. (سیرسیرک ناظم یا معاون کلاس جنگل سبز است و صدایش یادآور صدای زنگ مدرسه است).

هر یک از بچّه ها به سویی رفت **  و معلّم دوباره تنها شد

معنا: هر کدام از بچّه ها به طرفی رفتند و معلّم دوباره تنها شد.

با خودش زیر لب چنین می **  آرزوهایتان چه رنگین است!

معنا: معلّم زیر لب میگفت: چه آرزوهای قشنگی دارید!

کاش روزی به کام خود برسید؛ **  بچّه ها آرزوی من این است!

واژه مهم» کام: آرزو، میل، خواسته

قیصر امین پور (1338 - 1386 ه.ج):

استاد دانشگاه و شاعر معاصر، در سال 1338 در گُتوند خوزستان متولّد شد. دیپلم خود را در شهر دزفول گرفت و ابتدا در رشتۀ پزشکی و جامعه شناسی پذیرفته شد؛ ولی هر دو را رها کرد و به ادبیّات روی آورد و در این رشته به درجۀ دکترا نایل شد (رسید). وی از شاعران موفّق پس از انقلاب به شمارمی آید. از آثار او میتوان «در کوچه آفتاب، تنفّس صبح، مثل چشمه مثل رود، به قول پرستو و آینه های ناگهان» را نام برد. وی در پاییز 1384 وفات یافت.