مطالعات نهم

درس 24

اقتصاد و بهره وری

منظور از فعالیت اقتصادی چیست؟
هر جامعه ای برای ادامه زندگی و رفع نیازهای خود ناگزیر است از منابع طبیعی استفاده کند وابزار و وسایل مورد نیاز خود را تولید کند . به این کار فعالیت اقتصادی گفته می شود .

رابطه ی اقتصادی بین افراد چگونه شکل می گیرد؟
افراد در فعالیت های تولید ، توزیع و مصرف ، به طور مداوم با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند و به این ترتیب ، نوعی از روابط انسانی ، یعنی رابطه اقتصادی بین افراد شکل می گیرد .

رابطه ی اقتصادی با چه هدفی صورت می گیرد؟
با هدف تولید ، توزیع و مصرف کالاها و خدمات پدید می آید و حقوق و مقرراتینیز بر آن حاکم می شود .

چه عاملی سبب پیدایش سازمان ها و موسسات بانکی و پولی شده است ؟
در چرخه تولید ، توزیع و مصرف “پول و شکل هایمختلف آن ” به عنوان واسطه بین بخش ها ارتباط برقرا می کند . بر همین اساس ، سازمان ها و موسسات بانکی و پولی در جامعه به وجودمی آیند .

منظور از نهاد اقتصاد چیست ؟
مجموعه فعالیت ها و روابطی که حول تولید و توزیع و مصرف کالاها وخدمات و بر اساس قواعد و مقرراتخاص در یک جامعه شکل می گیرد ، نهاد اقتصاد را به وجود می آورد .

برای افزایش بهره وری اقتصادی چه باید کرد؟
باید بهره وری را در تولید و توزیع افزایش دهیم و الگوی مصرف را نیز عقلانی کنیم

چگونه می توان بهره وری در تولید ، یا توزیع یک کالا را افزایش داد؟
باید در نهاده ها یا فرایند ها تغییرات مطلوبی به وجودبیاوریم .

منظور از نهاده ها یا ورودی چیست؟
الف) منابع طبیعی :(معدن ، مواد خام و انرژی و …)
ب) نیروی کار: ( مدیر، متخصصان ، کارکنان ، کارگران و …. )
ج) سرمایه : (پول ، زمین ، کارخانه ، تجهیزات و ماشین آلات ، ساختمان )
د) سایر هزینه ها : (مالیات ، تحقیقات و … )

به نظر شما ، اگر میزان هزینه های تولید(نهاده ها)را افزایش دهیم و به همان میزان تولید افزایش یابد ، باز هم می توانیمادعا کنیم بهره وری اتفاق افتاده است ؟ چرا ؟
خیر – زیرا اتفاق خاصی نمی افتد چون قیمت تمام شده کالا بالا بوده و گران به دست مصرفکننده می رسد در نتیجه از یک طرف باعث کاهش علاقه مردم به خرید آن کالا شده و از طرف دیگر زمینه واردات نوع خارجی آن کالا بیشترمی شود.

جایگاه تولید در اسلام را بنویسید؟
از منظر اسلام اقتصاد و تولید وسیله اند نه هدف در واقع ، تولید وسیله ای است که انسان ازطریق آن نیازهای ضروزی خود را رفع می کند و به مسائل مهم تر می پردازد .

سیاست دو گانه کشورهای قدرتمند صنعتی در بهره برداری از طبیعت و منابع طبیعی را بنویسید ؟
کشورهای صنعتی امروز سعی می کنند از طبیعت و منابع طبیعی خود محافظت کنند اما با تبلیغات و تحت تأثیر قرار دادن مردم دیگر کشورها ، مصرف گرایی را که موجب تخریب محیط زیست می شود ، تشویق می کنند .

در دنیای امروز تولید با چه هدفی انجام می گیرد ؟
با هدف کسب سود بیشتر انجام می گیرد و سودجویان می پندارند بشر باید بر طبیعت غلبه کند و هرگونه دخل و تصرفی در آن مجاز است .

آیا افزایش تولید به هر روش وبه هر قیمتی مجاز است؟ چرا ؟
خیر – افزایش تولید و فعالیت های اقتصادی اگر به محیط زیستلطمه بزند با اصول بهره وری سازگار نیست ، – زیرا نابودی و تخریب طبیعت ، خود هزینه های مجدد و مشکلات جبران ناپذیری برای ما بهوجود می آورد .

بهره وری سبز به چه چیز تأکید می کند؟
بهره وری سبز به افزایش بهره وری همراه با حفظ محیط زیست تأکید می کند .

منظور از بهره وری سبز چیست؟
یعنی استفاده از ابزارها ، روش ها و فناوری های مختلف به طوری که تأثیرات مضر و منفی فعالیتهای صنعتی و اقتصادی بر محیط زیست به حداقل ممکن برسد .

وضعیت بهره وری در کشور ما چگونه است؟ وظیفه ما در این رابطه چیست؟
کشور ما در مقایسه با برخی از کشورها از نظروضعیت بهره وری وضعیت چندان مطلوبی ندارد . بنابراین همه ما موظفیم با برنامه ریزی صحیح ،نگرش بهره وری را در همه ی امور و فعالیتهای بخش های مختلف اقتصادی (کشاورزی ، صنعت و خدمات) ترویج کنیم و به کار بگیریم .

وظیفه ی سازمان ملی بهره وری ایران چیست ؟
در زمینه ی وضعیت بهره وری و چگونگی راه های افزایش آن در بخش های مختلف اقتصادی کشور مطالعه ، سیاست گذاری و نظارت می کند .

کشور ما به توصیه ی چه کسی و چرا سیاست اقتصاد مقاومتی را در پیش گرفته است ؟
مقام معظم رهبری – زیرا پس ازانقلاب اسلامی کشورهای سلطه گر و قدرت های بزرگ اقتصادی که با وقوع انقلاب اسلامی ، منافع خود را در خطر می دیدند مشکلاتی مانند جنگ تحمیلی ، تحریم اقتصادی و … را بر سر راه ما قرار دادند تا از پیشرفت کشور ما جلوگیری کنند این مخالفت ها تا امروز ادامه دارد و آنها سعیمی کنند ایران را از نظر اقتصادی شکست بدهند .

اقتصاد مقاومتی یعنی چه؟
یعنی در شرایط سخت بتوانیم کمترین اتلاف هزینه را داشته باشیم ، روی پای خود بایستیم ، از تولیدملی حمایت کنیم ، از اسراف بپرهیزیم و از منابع و امکانات حداکثر استفاده را بکنیم .

همفکری کنید و بگویید شما دانش آموزان از چه راه هایی می توانید به تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی در کشور کمککنید . حداقل سه راه پیشنهاد کنید ؟
الف) استفاده از تولیدات داخلی
ب) صرفه جویی در مصرف لوازم مدرسه ، جلوگیری از اسراف
ج) دور نریختن وسایلی که هنوز قابلیت استفاده دارند
د ) نصب سطل های زباله و جمع آوری کاغذ های باطله برای بازیافت .