مطالعات نهم

درس 15

انقلاب اسلامی ایران

چرا پس از کودتای 28 مرداد مردم از وضعیت کشور ناراضی و ناراحت بودند؟
زیرا نفوذ و سلطه آمریکا بر ایران بیشتر شد. و مردم ایران از شکست نهضت ملی شدن نفت و تسلط دوباره بیگانگان بر کشورشان ناراحت بودند.

اهداف امریکایی ها از انجام تغییرات اجتماعی و اقتصادی درایران چه بود؟
» برای از بین بردن زمینه قیام های مردمی
» حفظ حکومت پهلوی
» مقابله با هویت دینی جامعه اسلامی ایران

اساسی ترین تغییرات در لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی چه بود؟
الف) لغو شرط مسلمان بودن برای انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان؛
ب) لغو سوگند به قرآن از سوی انتخاب شوندگان و تبدیل آن به سوگند به کتاب آسمانی.

درمورد تصویب نامه انجمن های ایالتی و ولایتی به سوالات زیر دهید.
الف) این تغییرات با چه بهانه ای صورت گرفت؟
در ظاهر به بهانه زمینه سازی برای مشارکت بیشتر مردم در فعالیتهای اجتماعی انجام گرفت.

ب) هدف واقعی آن چه بود؟
تهاجم آشکاری به هویت دینی جامعه اسلامی ایران بود.

ج) چه کسی به مخالفت با ان برخاست؟ چرا ؟
امام خمینی(ره)- چون برخلاف ظاهر، حقیقت آن تضعیف ومقابله با هویت دینی جامعه ایران بود.

د) سرانجام این تصویب نامه چه شد؟
سرانجام در نتیجه مخالفت جدی امام و سایر علما، دولت مجبور شد تصویب نامه مذکور را لغو کند.

شاه پس از لغو تصویب نامه انجمن های ایالتی و ولایتی دست به چه اقدامی زد؟ و به چه علت؟
اعلام کرد که اصول ششگانه ای را با عنوان «انقلاب سفید» به همه پرسی (رفراندوم) خواهد گذاشت. به علت این که پیروی از سیاستهای آمریکا را برای حفظ حکومت خود ضروری میدانست.

علت مخالفت علما و امام خمینی با همه پرسی اصول ششگانه چه بود؟
امام خمینی و سایر علمای مبارز از اهداف و پیامدهای واقعی این اصول آگاه بودند و یقین داشتند که اجرای این اصول، موجب تحکیم سلطه آمریکا بر ایران و وابستگی سیاسی و اقتصادی کشور ما به بیگانگان میشود.

با فرا رسیدن ماه محرم سال1342 امام خمینی به مداحان و سخنرانان مذهبی چه مواردی را یاد آوری نمودند؟
یادآوری کرد که سکوت در برابر حکومت ستمگر، کمک به دشمنان اسلام است و از آنان خواست که خطر اسرائیل را به مردم گوشزد کنند. در آن زمان، حکومت پهلوی با اسرائیل رابطه برقرار کرده بود.

امام خمینی در عاشورای 1342 در مدرسه فیضیه شاه را درمورد چه مسائلی بازخواست و محکوم کردند؟
-دلیل ستمگری
-همکاری با اسرائیل
-وابستگی به آمریکا

علت و چگونگی قیام 15 خرداد 42 را بیان کنید.
دو روز بعداز سخنرانی تاریخ امام در عاشورای 42، مأموران رژیم شاه شبانه به خانه امام ریختند و ایشان را دستگیر و پس از انتقال به تهران، در یکی از پادگان های نظامی زندانی کردند. دستگیری امام، موجب خشم و اعتراض گسترده مردم مسلمان ایران در شهرهای مختلف شد. شدیدترین اعتراض ها در شهرهای قم، تهران و ورامین صورت گرفت. رژیم شاه که از حرکت سریع و فراگیر مردم به وحشت افتاده بود، به مأموران خود دستور داد که تظاهر کنندگان را به گلوله ببندند و قیام را سرکوب کنند.

قیام 15 خرداد چه تأثیری در گسترش مبارزات مردم داشت؟
قیام 15خرداد اگرچه به زور اسلحه و با خشونت مأموران رژیم سرکوب شد، بر خشم و نفرت مردم انقلابی نسبت به شاه و عوامل حکومت او افزود و انگیزهٔ آنان را برای مبارزه تا سرنگونی حکومت پهلوی تقویت کرد.

امریکایی ها براساس لایحه کاپیتولاسیون چه حقی(امتیازی) به دست آورده بودند؟
آمریکا دولت ایران را مجبور کرد که به مأموران نظامی آمریکا مصونیت قضایی یا حق کاپیتولاسیون بدهد. بر اساس این مصونیت، اگر آمریکایی ها در ایران مرتکب جرمی میشدند، دادگاه های ایران حق رسیدگی به جرم آنها را نداشتند.

چه کسی با دادن حق کاپیتولاسیون به آمریکایی ها مخالفت کرد؟ به چه علت؟
امام خمینی دادن مصونیت قضایی به آمریکاییان را اقدامی ذلّت بار و خلاف استقلال کشور شمرد و شاه را به سبب وابستگی به آمریکا به شدت سرزنش کرد.

چرا رژیم تصمیم به تبعید امام خمینی از کشور گرفت؟ واین اقدام در چه تاریخی وبه کجا صورت گرفت؟
حکومت پهلوی دریافت که امام اهل سازش و سکوت نیست، در 13 آبان 1343 ایشان را به ترکیه تبعید کرد. حدود یک سال بعد، تبعیدگاه امام از ترکیه به نجف در عراق تغییر یافت و تا مهر 1357 امام در آن شهر ساکن بود.

آیا مردم ایران پس از تبعید امام خمینی دست از مبارزه کشیدند؟ توضیح دهید.
خیر- بلکه قشر های مختلف مردم به ویژه روحانیان، فرهنگیان، دانشجویان و بازاریان ، به مبارزه ادامه دادند. آنها به پیروی از امام، مبارزه را وظیفه ای دینی و شرعی میدانستند. علاوه بر یاران و پیروان امام خمینی، گروه های دیگری نیز با عقاید سیاسی متفاوت در مبارزه با حکومت پهلوی شرکت داشتند.

روش مبارزاتی افرادی مانند شهید مطهری و دکتر شریعتی چگونه بود؟
اینگونه شخصیت ها روش مبارزه فرهنگی را برگزیدند و می کوشیدند با سخنرانی، نوشتن کتاب و مقاله و برگزاری کلاس های تفسیر قرآن و نهج البلاغه در مساجد، حسینیه ها و دانشگاه ها، اسلام انقلابی را به جوانان معرفی کنند.

اوضاع ایران درآستانه انقلاب اسلامی چگونه بود؟(سال1356 )
در آن زمان، شاه اکثر مخالفان خود را سرکوب کرده بود. آمریکا و بسیاری از کشورهای قدرتمند نیز از حکومت او پشتیبانی میکردند. با این حال، مردم ایران به دلیل مسائل و مشکلات مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی از شاه و سیاستهای او ناراضی بودند؛

زمینه های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی واقتصادی نارضایتی مردم از حکومت شاه را بیان کنید.
1-وابستگی سیاسی حکومت پهلوی به بیگانگان
2- نفوذ و دخالت کشورهای خارجی به ویژه آمریکا در امور ایران
3-استبداد و سرکوب توسط ساواک و مأموران نظامی
4-اعدام، زندانی و تبعید بسیاری از مخالفان

علت قیام 19 دی ماه مردم قم چه بود؟
انتشار مقاله توهین آمیز روزنامه اطلاعات به امام در روز17 دی ماه 1356

مناسبت روز29 بهمن سال 1356 چه بود؟
مردم تبریز به مناسبت چهلم شهدای 19دی قم، در روز 29بهمن قیام کردند و تعداد زیادی از آنها شهید و زخمی شدند.

عکس العمل رژیم شاه درمقابل اعتراض ها وتظاهرات به چند صورت بود؟
به دو صورت بود:
الف) از یکسو برای فریب ملت، پی درپی نخست وزیران خود را عوض میکرد و به مردم وعده میداد که پیام انقلاب آنان را شنیده است و به خواسته هایشان توجه خواهد کرد.
ب ) از سوی دیگر، به مأموران خود دستور میداد که تظاهرکنندگان را سرکوب کنند.

چرا روز17 شهریورسال1357 به «جمعه سیاه» معروف شد؟
یکی از خونین ترین رویدادهای دوران انقلاب اسلامی در روز 17 شهریور 1357 در تهران به وقوع پیوست. دارین روز مأموران رژیم به طرز بی رحمانه ای تظاهرات مردم را در میدان ژاله (شهدای کنونی) به خاک و خون کشیدند و عده زیادی را شهید و زخمی کردند.

مناسبت تاریخ های زیر را بنویسید.
26 دی ماه 1357 ( فرار شاه از کشور )
12 بهمن1357 (بازگشت باشکوه امام خمینی به میهن بعد از 15 سال تبعید)
22 بهمن 1357 ( پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز عصر جدید در تاریخ ایران)

انقلاب اسلامی ایران، انقلابی با ویژگی های …دینی… بود.

شعار محوری انقلاب اسلامی …استقلال آزادی، جمهوری اسلامی… می باشد.

مهم ترین هدف های انقلاب اسلامی چه بود؟
الف) از بین بردن وابستگی کشور به بیگانگان
ب) تأمین حقوق ملت در چارچوب قوانین و ارزشهای اسلامی بود.

سه عامل موثر در موفقیت وپیروزی انقلاب اسلامی را نام ببرید:
1- ایمان و اعتقاد به اسلام
2- وحدت و استقامت ملت
3- رهبری قاطع و هوشیارانه امام خمینی