درس 4
دانش زبانی و ادبی
دانش زبانی (یادآوری اجزای جمله و معرفی اسم)
جمله: سال گذشته آموختید که برای انتقال پیام به شنونده یا خواننده از «جمله» استفاده می کنیم.
فعل: مهمترین بخش جمله، فعل است. فعل انجام عمل یا رویداد و ایجاد حالتی را در یکی از سه زمانِ گذشته، حال و آینده نشان می دهد.
اجزای جمله: معنی هر فعل، تعیین می کند که چند بخش دیگر باید در جمله ظاهر شوند. برخی از فعلها مانند «آمد» تنها با گرفتن نهاد کامل می شوند؛ بعضی دیگر مانند فعل «خواند»، علاوه بر نهاد، به مفعول نیز نیاز دارند تا جملۀ کاملی را تشکیل دهند؛ گروهی دیگر از فعل ها مانند «خرید» علاوه بر نهاد و مفعول، متمم هم می گیرند تا معنی کامل تری را به شنونده، انتقال دهند.
فرشاد آمد.
فرشاد » نهاد / آمد » فعل
بیتا کتاب را خواند.
بیتا » نهاد / کتاب را » مفعول / خواند » فعل
زهرا کفش را از فروشنده گرفت
زهرا » نهاد / کفش را » مفعول / از فروشنده » متمم / گرفت » فعل
اسم: در بالا به کلماتی که در بخش نهاد، مفعول و متمم آمده اند، توجه کنید. کلماتی مانند «فرشاد، بیتا، زهرا، کتاب، کفش و فروشنده» برای نامیدن کسی یا چیزی به کار می روند و «اسم» هستند.
جایگاه و نقش اسم: اسم می تواند در جایگاه نهاد، مفعول، متمم و... قرار گیرد و به ترتیب نقش نهادی، مفعولی و متممی و... پیدا کند.
نکته: با نگاه دقیق تر به اجزای جمله، می توان نتیجه گرفت که اجزای اصلی تشکیل دهندۀ جمله، فعل و اسم هستند. فعل، فقط در جایگاه فعلی قرار می گیرد؛ اما اسم در دیگر بخش های جمله می آید و نقش های مختلفی می پذیرد.
برچسب ها :
دوره متوسطه اولپایه هشتمفارسی هشتمفارسیدرسنامه و نکات مهمگام به گام فارسی هشتمنکات مهمفارسی هشتم درس4دانش زبانی و ادبی