فارسی ششم
معنی و مفهوم شعر درس 8 - دریا قُلی
دریاقلی! رکاب بزن، یا علی بگو *** چشم انتظار همّت تو، دین و میهن است
معنی: دریاقلی! یا علی بگو و به سرعت حرکت کن، زیرا دین اسلام و سرزمین ایران منتظرِ قصد و اراده ی قوی تو هستند که کاری بکنی.
نکته ی دستوری: دریا قلی! منادا (حرف ندا حذف شده است) / بزن و بگو: فعل امر / چشم انتظار: واژه ی مرکّب / همّتِ تو: مضاف و مضافالیه
نکته های آرایه ای: چشم انتظار بودن: کنایه از منتظر بودن / دین و میهن، چشم انتظار هستند: جان بخشی (آدم نمایی).
نکته ی ادبی: یا علی گفتن: کنایه از کمک خواستن و تصمیم گرفتن برای کار مهم
فردا اگر درنگ کنی، کوچه های شهر *** میدان جنگ تن به تن و تانک با تن است
معنی: اگر تأخیر بکنی و وقت را هدر بدهی، فردا تانک های دشمن در کوچه های شهر، مردم را از بین می برند و شهر، محلّ جنگ های تن به تن خواهد شد.
از راه اگر بمانی و روشن شود هوا *** تکلیف شهر خاطرههای تو، روشن است
معنی: اگر نتوانی به راهت ادامه بدهی و هوا روشن شود، از وضعیّت شهر پُر از خاطره ی خودت آگاه خواهی بود که چگونه از بین خواهد رفت.
نکته: روشن بودن تکلیف چیزی: موقعیّت و وضعیت آن، مشخّص و آشکار است.
دریاقلی! به وسعت دریاست نام تو *** تاریخ در تلفّظِ نام تو الکن است
معنی: دریاقلی! نام تو مانند دریا وسیع و با عظمت است، تاریخ هم نمی تواند تو را با آن همه بزرگی، ستایش و وصف کند.
نکته های آرایه ای: تاریخ الکن است؛ تشخیص / نام تو مانند دریا وسیع است: تشبیه
پیام درس
در این درس از دلاوری های پهلوانانی نام برده شد که همواره سرزمین خودشان را مهم می دانستند و جان خود را برای پاسداری از وطن شان، فدا می کردند. پهلوانانی چون آرش کمانگیر و دریاقُلی سورانی که خود را فدا کردند تا مردم سرزمین شان زنده و پایدار بمانند.
برچسب ها :
پایه ششمششم دبستانششم ابتداییششمفارسی ششمفارسیمعنی و مفهوممعنی شعرحکایتدریاقُلیدریاقُلی